2.cilt
6. Sayfa İçindekiler
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar (2012/3305).............................................................. 322 ibaresi
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar (Karar Sayısı: 9903) şeklinde değiştirilmesi gerekmektedir.
322 ila 330.sayfa arasında yer alan mevzuatın yerine aşağıdaki mevzuatın eklenmesi gerekmektedir.
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar (Karar Sayısı: 9903)
Amaç
MADDE 1- (1) Bu Kararın amacı; kalkınma planlarında öngörülen hedefler doğrultusunda, üretim ve istihdamın artırılmasına, ülkemizin kritik ihtiyaçlarını karşılayacak, arz güvenliğini sağlayacak, dışa bağımlılığını azaltacak ve uluslararası rekabet gücünü artıracak katma değeri yüksek yatırımların özendirilmesine, işletmelerin yeşil ve dijital dönüşümlerinin hızlandırılmasına, uluslararası doğrudan yatırımların artırılmasına ve bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına yönelik yatırımların desteklenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Tanımlar
MADDE 2- (1) Bu Kararın uygulanmasında;
a) Aracı kurum: Faiz veya kar payı desteğini uygulayacak kamu bankaları dahil olmak üzere bankaları ve finansal kiralama şirketlerini,
b) Ar-Ge yatırımı: 28/2/2008 tarihli ve 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunda tanımlanan "Ar-Ge faaliyeti"ni gerçekleştirmek üzere yapılan sabit kıymet harcamalarını,
c) Bakan: Sanayi ve Teknoloji Bakanını,
ç) Bakanlık: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
d) Elektronik Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Bilgi Sistemi (E-TUYS): Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü tarafından yönetilen web tabanlı uygulamayı,
e) Genel Müdürlük: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünü,
f) Gümrük vergisi muafiyeti: Yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı gereğince uygulanması gereken gümrük vergisi oranının %0 olarak uygulanmasını,
g) Kalkınma ve yatırım bankası: 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu hükümleri çerçevesinde Türkiye'de faaliyet gösteren kalkınma ve yatırım bankalarını,
ğ) Makine ve teçhizat: Amortismana tabi iktisadi kıymet niteliği taşıyan ve doğrudan mal ve hizmet üretiminde kullanılan sabit kıymetleri,
h) Muhasebe birimi: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı muhasebe birimini,
ı) Orta-yüksek teknolojili ürün: Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) imalat sektörünün teknoloji yoğunluk sınıflandırmasına göre "orta yüksek teknoloji" sınıfında yer alan ve ek-l'de listelenen ürünleri (NACE Rev.2.1 kodları: 20, 25.3, 27, 28, 29, 30 (30.1 ve 30.3 hariç), 32.5),
i) Öncelikli ürün listesi: Bakanlık tarafından dış ticaret verileri, talep gelişimi, rekabet yoğunluğu gibi çeşitli kriterler dikkate alınarak belirlenecek, orta-yüksek ve yüksek teknolojili sektörlerdeki ürünlerin ve bu sektörlerin gelişimi için kritik ürünlerin yer aldığı, Bakanlık tebliği ile yayımlanacak olan listeyi,
j) Sabit kıymet: Teşvik belgesi kapsamında temin edilen duran varlıkları,
k) Sabit yatırım tutarı: Arazi-arsa, bina-inşaat, makine ve teçhizat ile diğer yatırım harcaması kalemlerinin toplamını,
l) Stratejik Hamle Programı Değerlendirme Komitesi: Çalışma usul ve esasları Bakanlık tarafından belirlenecek olan, Stratejik Hamle Programı kapsamındaki başvuruları değerlendirerek destek kararını verecek komiteyi,
m) Stratejik hamle yatırım konuları listesi: Bakanlık tarafından kalkınma planları ve strateji belgeleri çerçevesinde belirlenen ve Bakanlık tebliği ile yayımlanacak olan listeyi,
n) Teknoloji Hamlesi Programı Değerlendirme Komitesi: Çalışma usul ve esasları Bakanlık tarafından belirlenecek olan, Teknoloji Hamlesi Programı kapsamındaki başvurulan değerlendirerek destek kararını verecek komiteyi,
- o) Teşvik belgesi: Yatırım teşvik belgesini,
ö) Ürün: Teşvik belgesine konu yatırımla elde edilmesi amaçlanan asıl işlem görmüş imalat sanayii ürün veya ürünlerini,
p) Yatının ilerleme raporu: Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi kapsamında desteklenen yatırımlar için, yatırımcının teşvik belgesine konu yatırım ile ilgili harcamalarını ve yatırım düzeyini gösteren yeminli mali müşavir raporunu,
r) Yatırımcı: Teşvik belgesi kapsamı yatırımı gerçekleştirecek gerçek veya tüzel kişileri,
s) Yeniden değerleme oranı: 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesinin (B) fıkrası uyarınca tespit ve ilan edilen oranı,
ş) Yerel Kalkınma Hamlesi Programı Değerlendirme Komitesi: Çalışma usul ve esasları Bakanlık tarafından belirlenecek olan, Yerel Kalkınma Hamlesi Programı kapsamındaki başvuruları değerlendirerek destek kararını verecek komiteyi,
t) Yerel yatırım konuları listesi: Bakanlık tarafından yerel dinamikler ve potansiyeller çerçevesinde her il özelinde belirlenecek dört yatırım konusunun yer aldığı, Bakanlık tebliği ile yayımlanacak olan listeyi,
u) Yüksek teknolojili ürün: Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) imalat sektörünün teknoloji yoğunluk sınıflandırmasına göre "yüksek teknoloji" sınıfında yer alan ve ek-l 'de listelenen ürünleri (NACE Rev.2.1kodları: 21, 26, 30.3), ifade eder.
Bölgeler
MADDE 3- (1) Bu Karar kapsamında yer alan desteklerin uygulanması açısından iller, sosyo-ekonornik gelişmişlik seviyeleri dikkate alınarak EK-2'de belirtilen altı bölgeye ayrılmıştır.
Teşvik sistemi ve destek unsurları
MADDE 4- (1) Teşvik sistemi; Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi ve Sektörel Teşvik Sistemi uygulamaları ile bölgesel teşviklerden oluşur.
(2) Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi: Teknoloji Hamlesi Programı, Yerel Kalkınma Hamlesi Programı ve Stratejik Hamle Programı olmak üzere üç programdan oluşur ve bu uygulamalar kapsamında desteklenen yatırımlar bölgesel teşvikler ile aşağıdaki destek unsurlarından yararlandırılabilir.
a) Gümrük vergisi muafiyeti.
b) Katma Değer Vergisi (KDV) istisnası.
c) Vergi indirimi.
ç) Faiz veya kar payı desteği.
d) Makine desteği.
e) Yatırını yeri tahsisi.
(3) Sektörel Teşvik Sistemi: Öncelikli Yatırımlar Teşvik Sistemi ve Hedef Yatırımlar Teşvik Sistemi olmak üzere iki teşvik sisteminden oluşur ve bu uygulamalar kapsamında desteklenen yatırımlar bölgesel teşvikler ile aşağıdaki destek unsurlarından yararlandırılabilir.
a) Gümrük vergisi muafiyeti.
b) KDV istisnası.
c) Vergi indirimi.
ç) Faiz veya kar payı desteği.
d) Yatırım yeri tahsisi.
(4) Bölgesel Teşvikler: Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi ve Sektörel Teşvik Sistemi kapsamında desteklenen yatırımlar, yatırım bölgesine göre aşağıdaki destek unsurlarından yararlandırılır.
a) Sigorta primi işveren hissesi desteği.
b) Sigorta primi desteği (6 ncı bölgede gerçekleştirilecek yatırımlar için).
Yatırımlarda aranacak şartlar
MADDE 5- (1) Desteklerden yararlanacak yatırımların ek-3’te belirtilen yatırım konularına yönelik olması ve bu konular için belirtilen şartları sağlaması gerekir. Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi, Dijital Dönüşüm Programı, Yeşil Dönüşüm Programı ve 9 uncu maddenin birinci fıkrasının (v) bendi kapsamında desteklenen yatırımlar için bu şart aranmaz.
(2) Asgari sabit yatırım tutarının ayrıca belirtilmemiş olduğu hallerde yatırımların destek unsurlarından yararlanabilmesi için asgari sabit yatırım tutarının; 1 inci ve 2 nci bölgelerde 12 milyon TL, diğer bölgelerde ise 6 milyon TL olması gerekir.
(3) Finansal kiralama yöntemiyle yapılacak yatırımlarda finansal kiralamaya konu makine ve teçhizata ait toplam tutarın her bir finansal kiralama şirketi için asgari 3 milyon TL olması gerekir.
(4) Yatırımların bu Karar kapsamındaki destek unsurlarından yararlanabilmesi için, makroekonomik programlar ve arz-talep dengesi dikkate alınarak yapılacak sektörel, malî ve teknik değerlendirmeler çerçevesinde projenin uygun görülmesi ve teşvik belgesi düzenlenmesi gerekir.
(5) Bu Karar kapsamında 31/12/2030 tarihine kadar yapılacak olan teşvik belgesi müracaatları değerlendirilir.
(6) Teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin müracaat tarihinden önce gerçekleştirilmiş bulunan yatırım harcamaları teşvik belgesi kapsamına alınmaz.
(7) Sabit yatırım tutarı; faiz veya kâr payı desteği ve makine desteği ödemeleri düşülmeden hesaplanır. Ancak, vergi indirimi desteğinin uygulanmasına esas sabit yatırım tutarı, bu Karar kapsamında sağlanan faiz veya kâr payı desteği ve makine desteği ödemeleri düşülerek hesaplanır.
(8) Teşvik belgesi kapsamında yatırım harcaması olarak kabul edilen maddi olmayan duran varlıkların (marka, lisans, know-how vb.) oranı, teşvik belgesinde kayıtlı toplam sabit yatırım tutarının %25’ini aşamaz. Dijital Dönüşüm Programı kapsamında desteklenen yatırımlar için bu hüküm uygulanmaz,
Stratejik Hamle Programı
MADDE 8- (1) Stratejik Hamle Programı kapsamında katma değeri yüksek, ülkemizin kritik ihtiyaçlarını karşılayacak, arz güvenliğini sağlayacak, dışa bağımlılığını azaltacak, uluslararası rekabet gücünü artıracak ve araştırma-geliştirme içeriği yüksek imalat sektörü yatırımları ile Dijital Dönüşüm Programı ve Yeşil Dönüşüm Programı kapsamındaki yatırımlar desteklenebilir.
(2)Stratejik Hamle Programı kapsamında desteklenecek yatırımlarda aranacak asgari sabit yatırım tutarı yüksek teknolojili ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar için 100 milyon TL, diğer yatırımlar için ise 200 milyon TL'dir.
(3)Genel Müdürlük, Stratejik Hamle Programı kapsamında sunulan desteklerden faydalanmak isteyen yatırımcıların müracaatlarını aşağıda belirtilen kriterler çerçevesinde ön değerlendirmeye tabi tutar.
a)Yatırım konusunun stratejik hamle yatırım konuları listesinde yer alması,
b)Üretilmesi planlanan ana ürünün/ürünlerin son bir yıl içerisindeki ihracatın ithalatı karşılama oranının azami %70 olması,
c)Tebliğ ile belirlenen katma değer hesabı yöntemine göre hesaplanacak katma değer oranının asgari %30 olması,
ç) Yatırım tutarının %20'si kadar öz kaynağın bulunması,
d)Yatırım konusu ürünle ilgili olarak son bir yıl içerisinde gerçekleşen toplam ithalat tutarının 50 milyon ABD Doları ve üzerinde olması.
Öncelikli Yatırımlar Teşvik Sistemi
MADDE 9- (1) Öncelikli Yatırımlar Teşvik Sistemi kapsamında aşağıda belirtilen yatırım konuları desteklenir.
a) Dijital Dönüşüm Programı veya Yeşil Dönüşüm Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen yatırımlar.
b) Teknoloji Hamlesi Programı kapsamında yayımlanan öncelikli ürün listesinde belirtilen yüksek teknolojili ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar ile asgari 500 milyon TL tutarındaki yüksek teknolojili ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar.
c) İstanbul ilinde gerçekleştirilecek olan yatırımlar hariç olmak üzere; Teknoloji Hamlesi Programı kapsamında yayımlanan öncelikli ürün listesinde belirtilen orta yüksek teknolojili ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar ile asgari 1 milyar TL tutarındaki orta yüksek teknolojili ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar.
ç) Müteharrik karakterli yatırımlar hariç olmak üzere; 6 ncı bölgede yapılan yatırımlar, geçici 3üncü ve geçici 4üncü maddeler kapsamında değerlendirilen yatırımlar.
d) Savunma Sanayii Başkanlığından alınacak proje onayına istinaden gerçekleştirilecek savunma alanındaki yatırımlar.
e) İmalat sanayii işletmelerinin öz tüketimine yönelik olarak gerçekleştirilecek enerji üretimi faaliyeti kapsamında bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü ile sınırlı olmak kaydıyla, güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi yatırımları ile rüzgâr enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi yatırımları.
f) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından düzenlenen geçerli bir maden işletme ruhsatı ve izni kapsamında 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununun 2nci maddesinin 4- b grubunda yer alan madenlerin girdi olarak kullanıldığı elektrik üretimi yatırımları.
g) Nükleer enerji santrali yatırımları.
ğ) Asgari 500 milyon TL tutarındaki, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) yatırımları ve yer altı doğal gaz depolama yatırımları.
h) Maden istihraç yatırımları ve/veya maden işleme yatırımları.
ı) 3213 sayılı Kanuna istinaden düzenlenmiş geçerli arama ruhsatı veya sertifikasına sahip yatırımcıların ruhsatlı sahalarında yapacağı maden arama yatırımları.
i) Ar-Ge yatırımları.
j) Ar-Ge merkezi veya tasarım merkezlerinde yürütülen Ar-Ge veya tasarım projeleri ile ilişkili İstanbul ili dışındaki yatırımlar.
k) Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi düzenlenmiş ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar.
l) Orta yüksek teknolojili ve yüksek teknolojili ürünlere yönelik test merkezi yatırımları ile ihracatçı birliklerinin dış ticareti desteklemek amacıyla yapacakları test merkezi yatırımları.
m) Asgari yatırım tutarı şartı aranmaksızın ihtisas serbest bölgelerinde gerçekleştirilecek yazılım ve bilişim ürünleri üretimi yatırımları.
n) Tebliğ ile belirlenecek teknik şart ve standartları karşılayan ve asgari 3 megavat kurulu güç şartını sağlayan veri merkezi yatırımları.
o) Tebliğ ile belirlenecek teknik şart ve standartlara göre hizmet veren veri merkezlerinde bulut hizmeti sağlayıcıları tarafından yapılacak asgari 200 milyon TL tutarındaki yatırımlar.
ö) Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği kapsamında çevre lisansına tabi yatırımlar.
p) Demiryolu, denizyolu veya havayolu ile taşımacılık yatırımları.
r) Yük taşımacılığına yönelik liman yatırımları (yat limanı ve marina hariç).
s) Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde, turizm merkezlerinde, Kültür ve Turizm Bakanlığının bağlı/ilgili alan başkanlıkları sınırları içerisinde veya termal turizm konusundaki turizm konaklama yatırımları.
ş) Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek olan, kreş ve gündüz bakım evleri, okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul ve lise eğitim yatırımları ile hava araçlarının kullanım, tamir ve bakımına yönelik eğitim yatırımları.
t) Asgari 100 kişi ve üzeri kapasiteli yaşlı ve/veya engelli bakım merkezleri.
u) Lisanslı depoculuk yatırımları.
ü) 25 dekar ve üzeri yurtiçinde üretilen sera teknolojilerini ihtiva eden otomasyona dayalı (bilgisayar kontrollü iklimlendirme, sulama, gübreleme ve ilaçlama sistemi ihtiva eden) topraksız sera yatırımları.
v) Sanayi sicil belgesine sahip mevcut tesislerde yapılacak deprem veya yangın riskine karşı yapılan yatırımlar.
y) Sanayi Genel Müdürlüğünden alınacak uygunluk yazısına istinaden gerçekleştirilecek afet teknolojileri alanındaki yatırımlar.
(2) Birinci fıkranın (e) bendi kapsamında yapılan yatırımlara faiz veya kâr payı desteği sağlanmaz.
(3) Birinci fıkranın (ç) bendi kapsamında desteklenen; elektrik enerjisi dağıtım yatırımları, elektrik enerjisi depolama yatırımları, ana şebeke üzerinden gaz yakıtların dağıtımı konusundaki yatırımlar ile birinci fıkranın (e), (f) ve (g) bentleri kapsamı dışında kalan elektrik üretimi yatırımlarına vergi indirimi ve faiz veya kâr payı desteği sağlanmaz.
Gümrük vergisi muafiyeti
MADDE 13- (1) Teşvik belgesi kapsamındaki yatırım malı makine ve teçhizat için gümrük vergisi muafiyeti uygulanır.
(2) EK-4’te yer alan makine ve teçhizat gümrük vergisi muafiyeti sağlanmaksızın ithal edilerek sabit yatırım tutarına dahil edilebilir.
(3) Finansal kiralama yöntemiyle gerçekleştirilecek yatırımlar için finansal kiralama şirketi adına ayrı bir teşvik belgesi düzenlenmeksizin yatırımcının teşvik belgesi dikkate alınarak ithalat işlemleri yapılır. İthalat işlemleri ile ilgili olarak yatırımcı ile finansal kiralama şirketleri müteselsilen sorumludur.
(4) Teşvik belgesi almak üzere müracaat edilmiş, ancak teşvik belgesine bağlanmamış yatırımlara ilişkin makine ve teçhizatın ithaline, Bakanlığın görüşüne istinaden Ticaret Bakanlığınca teşvik belgesi kapsamında muafiyet tanınabilecek ve istisna edilebilecek vergi ve kesintilerin toplam tutarı kadar teminatın alınması suretiyle müsaade edilebilir. Teminatla ithalatta, bir defada verilebilecek teminat süresi altı ay olup, sürenin başlangıç tarihi, eşyanın serbest dolaşıma giriş tarihidir. Bu süre içerisinde teşvik belgesinin düzenlenememiş olması halinde süre bitimini müteakip üç ay içerisinde süre uzatımı için doğrudan Ticaret Bakanlığına müracaat edilir. Verilecek ek sürenin başlangıcı bir önceki sürenin sona erdiği tarihtir. Teminatın çözümü için Ticaret Bakanlığına müracaat edilmesi gerekir. Aksi takdirde teminat irat kaydedilir.
(5) 19/4/2020 tarihli ve 31104 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858) kapsamında M1 kategorisi ve N1 kategorisi niteliği taşıyan araçların üretimine yönelik olarak; asgari yüz bin adet/yıl kapasiteli yeni bir yatırım yapılması veya mevcut tesislerin kurulu kapasitelerinin en az yüz bin adet/yıl artırılması halinde, teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının yüzde yirmisinin gerçekleştirilmesini müteakip, yatırım süresi içerisinde olmak, belgede kayıtlı toplam ilave araç kapasitesinin % 15’ini aşmamak ve ithalat esnasında yararlanılacak vergi indirimi tutarı kadar teminat mektubunun Bakanlığa ibraz edilmesi kaydıyla gümrük vergisi muafiyeti sağlanmak suretiyle yatırımcılara, içten yanmalı motor silindir hacmi azami 1600 cm3 ve/veya elektrik motoru azami 160 kwh güce sahip olan ve bu fıkrada belirtilen kategorilerde araç ithali için izin verilebilir.
KDV istisnası
MADDE 14- (1) 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu gereğince, teşvik belgesini haiz yatırımcılara teşvik belgesi kapsamında yapılacak makine ve teçhizat ithal ve yerli teslimleri ile belge kapsamındaki yazılım ve gayri maddi hak satış ve kiralamaları KDV’den istisna edilebilir. Aynı hüküm, teşvik belgesi kapsamı yatırımın devir işlemleri ile makine ve teçhizat listelerinde set, ünite, takım ve benzeri olarak belirtilen malların kısmi teslimlerinde de uygulanır.
Kullanılmış komple tesis ve kullanılmış makine ve teçhizat ithali
MADDE 23- (1) Bakanlıkça görevlendirilecek en az iki personelin komple tesisin bulunduğu ülkede yapacakları ekspertiz neticesinde, yerli üretim imkanları, teknolojik kazanım, ihracat katkısı kriterlerine göre Bakanlık tarafından uygun görülmesi halinde, kullanılmış komple tesisin teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilebilir. Ekspertiz işleminin ulaşım giderleri yatırımcı tarafından karşılanır.
(2) Teşvik belgesi kapsamında serbest bölgelerden kullanılmış komple tesis ithaline izin verilmez.
(3) Ek-4’te yer alan ve kullanılmış komple tesis kapsamında ithali uygun görülen kullanılmış veya yenileştirilmiş makine ve teçhizat KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyeti sağlanmaksızın ithal edilerek sabit yatırım tutarına dâhil edilebilir.
(4) Orta-yüksek ve yüksek teknolojili yatırım konuları için düzenlenmiş teşvik belgeleri kapsamında kullanılmış ithal makine ve teçhizat temin edilebilir, ancak ek-4’te belirtilen makine ve teçhizat kullanılmış veya yenileştirilmiş olarak teşvik belgesi kapsamında temin edilemez.
(5) Kullanılmış komple tesis veya kullanılmış makine ve teçhizat, vergi indirimi, makine desteği ve faiz veya kâr payı desteğinden faydalanamaz.
Teşvik belgesi kapsamı yatırımın devri
MADDE 25- (1) Tamamlama vizesi yapılmamış teşvik belgesine konu yatırımın; bütün halinde başka bir yatırımcıya belge üzerinde unvan değişikliği yapılmak suretiyle devredilmesi veya mevzuat düzenlemesi ya da ortaklık yapısı değişikliği nedeniyle yatırımın bağımsız üretim bölümlerine kısmi bölünmesi nedeniyle bölünen kısmın yeni bir teşvik belgesine devredilmesi Genel Müdürlüğün iznine tabidir. Bu durumda devralan yatırımcı teşvik belgesi kapsamında faydalanılmamış desteklerden faydalanmaya devam edebilir. Tamamlama vizesi yapılmış teşvik belgelerinin bütün olarak başka bir yatırımcıya devri uygun görülmez.
(2) Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi kapsamında desteklenen yatırımlar için düzenlenen yatırım teşvik belgesinin başka bir yatırımcıya belge üzerinde unvan değişikliği yapmak suretiyle devredilmesi ya da yatırımcı şirketin Borsa İstanbul Pay Piyasasında halka arz yöntemi ile paylarını satması hariç olmak üzere proje kapsamı yatırım tamamlanmadan hisselerini devretmesi, ilgili programın değerlendirme komitesi kararı ve Genel Müdürlüğün iznine tabidir.
Sabit kıymetlerin satışı
MADDE 26- (1) Tamamlama vizesi yapılmamış ya da tamamlama vizesi yapılmış ancak tamamlama vizesi için Bakanlığa yapılan müracaat tarihinden itibaren iki yılını doldurmamış teşvik belgesine konu yatırım için temin edilen sabit kıymetlerin satışı Bakanlığın iznine tabidir. Bakanlık, sabit kıymet satışına ilişkin talebi yatırım bütünlüğü, asgari yatırım tutarı ve Belgenin düzenlenmesine mesnet teşkil eden diğer şartlar açısından değerlendirir ve talebe konu sabit kıymete ilişkin sağlanan desteklerin geri alınması kaydıyla satışa izin verebilir.
(2) 18 inci maddenin yedinci fıkrası kapsamında desteklenen gemi inşa yatırımlarında, tamamlama vizesi yapılmış teşvik belgesi kapsamında inşa edilen geminin satışına izin verilmesi halinde teşvik belgesi kapsamında sağlanan destekler geri alınmaz.
(3) Tamamlama vizesi için Bakanlığa yapılan müracaat tarihinden itibaren iki yılını doldurmuş sabit kıymetlerin satışı tamamlama vizesi yapılmış olması şartıyla serbest olup, satışa konu sabit kıymetler ile ilgili destekler geri alınmaz veya durdurulmaz.
(4) Yatırımcı adına düzenlenmiş birden fazla teşvik belgesi olması durumunda, belge kapsamında temin edilen sabit kıymetlerin yatırımcı adına düzenlenmiş başka bir belge kapsamına devri, devre konu sabit kıymetlerin temin tarihlerinin devir olunan teşvik belgesi süresi içinde olması ve bu belgeye konu yatırım ile uyumlu olması halinde uygun görülebilir ve bu durumda sadece varsa fazladan faydalanılan destekler geri alınır.
Sabit kıymetlerin kiralanması
MADDE 27- (1) Teşvik belgesi kapsamında temin edilen makine ve teçhizatın, üretilecek mal veya hizmetlerin teşvik belgesi sahibi yatırımcı tarafından satın alınması koşuluyla kiralanması veya diğer bir yatırımcıya herhangi bir ücret alınmaksızın geçici olarak verilmesi Bakanlığın iznine tabidir.
(2) Teşvik belgesi kapsamı yatırımın bütün olarak işletilmek üzere başka bir firmaya kiralanması Bakanlığın iznine tabidir. Ancak bu durumda istihdama yönelik destekler durdurulur.
(3) Tamamlama vizesi yapılmamış ya da tamamlama vizesi yapılmış olmakla birlikte tamamlama vizesi müracaat tarihi itibariyle iki yılını doldurmamış teşvik belgesine konu sabit kıymetlerin tamamının veya bir kısmının finansal kiralama şirketi tarafından bizzat kiracıdan satın alınarak (sat ve geri kirala) finansal kiralama işlemine konu edilebilmesi, faiz veya kâr payı desteğinden yararlanılmaması koşulu ile Bakanlığın iznine tabidir.
Yatırım yeri değişikliği
MADDE 28- (1) Karar kapsamında desteklenen yatırımların yer değişikliği talepleri Bakanlıkça değerlendirilerek proje bazında sonuçlandırılır.
(2) Yatırımların, destek süresi boyunca bulunduğu bölgede faaliyette bulunması esastır. Ancak, nakli talep edilen yatırımın daha az desteklendiği ya da desteklenmediği bölgelere taşınması durumunda varsa taşınacağı bölgede sağlanan desteği aşan kısım ile taşındığı bölgede sağlanmayan desteklerin ilgili mevzuat çerçevesinde geri alınması kaydıyla yatırım yeri değişikliği talepleri uygun görülebilir.
(3) Tamamlama vizesi yapılmamış teşvik belgelerinde nakli talep edilen yatırımın teşvik belgesinin düzenlenmesine ilişkin müracaat tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre daha fazla desteklendiği bölgelere taşınması durumunda, yatırıma taşınılan yatırım yerine sağlanan destekler sağlanır.
(4) Tamamlama vizesi yapılmış teşvik belgelerinde nakli talep edilen yatırımın teşvik belgesinin düzenlenmesine ilişkin müracaat tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre daha fazla desteklendiği bölgelere taşınması durumunda naklin uygun görülmesi halinde destek unsurları revize edilmez.
(5) Bu madde hükümleri daha önceki kararlara göre düzenlenmiş teşvik belgeleri için de uygulanır.
Yatırım süresi, teşvik belgesinin revizesi ve tamamlama vizesi
MADDE 29- (1) Yatırımın başlangıç tarihi, teşvik belgesi için Bakanlığa müracaat tarihidir.
(2) Teşvik belgesine konu yatırımın tamamlanması için gerekli süre yatırımcı tarafından Bakanlığa sunulur. Bu sürenin 3 yıldan uzun olması halinde Bakanlık yatırım süresini 3 yıla kadar düşürebilir. Teşvik belgesi kapsamındaki yatırımların öngörülen sürede gerçekleştirilmesi esastır. Yatırımın öngörülen sürede gerçekleştirilememesi hâlinde, teşvik belgesinde kayıtlı ilk sürenin yarısı kadar ek süre verilebilir.
(3) ilgili mevzuatı gereği kamu kurum ve kuruluşlarından alınması gerekli izin ve ruhsat gibi belgelerin temin edilememesi veya kamu kurum ve kuruluşlarının uygulamaları sonucu yatırımcıların faaliyetlerini durdurmaları veya yürütememeleri, yatırım süresi içerisinde gerçekleşecek mücbir sebep veya fevkalade hâl durumu nedeniyle yatırımın belgede kayıtlı süre içerisinde gerçekleştirilemediğinin yatırımcılar tarafından tevsik edilmesi hâlinde Bakanlıkça bu durum göz önünde bulundurularak ilave süre verilebilir.
(4) Teşvik belgesinde kayıtlı olan değerlerde ya da teşvik belgesi kapsamında değerlendirilecek harcamalara ilişkin yatırımın her aşamasında tevsik edilen bilgi ve belgelere istinaden yapılacak değerlendirme sonucunda Genel Müdürlük tarafından değişiklik yapılabilir.
(5) Yatırımcı, öngörülen süre veya ek süre bitimini müteakip üç ay içinde yatırımın tamamlama vizesinin yapılması için Bakanlığa müracaat eder. Müracaat edilmemesi halinde, Bakanlıkça yatırımcıya tamamlama vizesi müracaatında bulunulması için bildirimde bulunulur. Bildirim tarihini müteakip iki ay içerisinde tamamlama vizesi için müracaatta bulunulmaması halinde 32 nci madde kapsamında teşvik belgesi iptal edilir. Bu süre içerisinde müracaat edilmemesi ve daha sonra teşvik belgesinin herhangi bir nedenle iptal edilmesi veya kısmi müeyyide uygulanması durumunda geçen süreden kaynaklanan cezanın sorumluluğu yatırımcıya aittir. Bu hüküm, bu Karar ve daha önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgelerine de uygulanır.
(6) Yatırım tamamlama vizesi, yatırım yerinde Genel Müdürlük personelince gerçekleştirilecek tamamlama ekspertizi neticesinde gerçekleştirilir. Daha önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri de dâhil olmak üzere; yatırımların tamamlama ekspertizi için kalkınma ajansları, Bakanlık il müdürlükleri, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) il müdürlükleri görevlendirilebilir. Genel Müdürlükçe uygun görülen yatırımlar için, daha önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri de dâhil olmak üzere tamamlama vizesi işlemleri yeminli mali müşavirlerce düzenlenecek rapora istinaden de yapılabilir.
(7) Daha önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri de dahil olmak üzere, ekspertiz işlemleri için görevlendirilecek personelin her birine ödenecek ekspertiz ücreti 1.000 Türk Lirasıdır. Bu görevlendirmelerde ekspertiz ücreti, yol ve konaklama giderleri yatırımcı tarafından karşılanır. Tamamlama ekspertizi için görevlendirilen merciler tarafından yatırımcılardan, başka hiçbir ad altında ilave ücret talep edilemez.
(8) Tamamlama vizesi aşamasında yatırımın kısmen veya tamamen destek şartlarını sağlayamadığının tespit edilmesi halinde, teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin müracaat tarihinde geçerli olan mevzuat hükümlerine uygun olması şartıyla destekler revize edilebilir. Bu durumda varsa fazladan faydalanılan destekler 6183 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yatırımcıdan geri alınır.
(9) Genel Müdürlük, teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilen yatırımlar ile ilgili olarak yatırım süresi içerisinde ya da sonrasında, tespitte bulunmak veya tamamlandığı tespit edilen yatırımlar ile ilgili olarak resen tamamlama vizesi işlemi yapmak üzere inceleme yapabilir ya da altıncı fıkrada belirtilen kurumları görevlendirebilir.
Müeyyide
MADDE 32- (1) Bu Karar ve ilgili diğer mevzuatta belirlenen hükümlere aykırı davranan, teşvik belgesindeki kayıt ve koşulları yerine getirmeyen, teşvik belgesi ile diğer belgelerde tahrifat yapan, sahte ve muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleyen veya kullanan, yanlış ve yanıltıcı bilgi veren, diğer kurum, kuruluş veya firmalara karşı yükümlülüklerin yerine getirilmemesi nedeniyle icra veya iflas yoluyla yapılan işlemler de dâhil belge kapsamındaki makine ve teçhizatı öngörülen sürelerden önce satan veya satılmasına sebebiyet veren, teşvik belgesinde öngörülen sürede yatırımları ve ekosistem geliştirme planını tamamlamayan, belirlenen asgari yatırım tutarlarına uymayan yatırımcıların teşvik belgeleri ikinci fıkra hükmü saklı kalmak kaydıyla iptal edilir.
(2) Yatırımcının mükellefiyetlerini kısmen yerine getirmediği ancak, belge iptalinin de gerekmediği durumlarda belge kapsamında sağlanan desteklerin ilgili kısmı müeyyide uygulanarak geri alınır.
(3) Teşvik belgelerinin iptal edilmesi veya kısmi müeyyide uygulanması halinde sağlanan destekler 6183 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde yatırımcıdan geri alınır.
(4) Yatırımcının mükellefiyetlerini yerine getirmemesi hâlinde uygulanacak olan müeyyidelerden finansal kiralamaya konu makine ve teçhizata tekabül eden bölümü, kısmen veya tamamen finansal kiralama şirketlerine de uygulanabilir.
Sonuçlandırılmamış müracaatlar
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Kararın yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla sonuçlandırılmamış müracaatlar, müracaat tarihinde yürürlükte bulunan kararlar çerçevesinde sonuçlandırılır. Ancak, yeni teşvik belgesi düzenlenmesine ilişkin müracaatlar, talep edilmesi halinde bu Karara istinaden değerlendirilir.
Cilt 2
İçindekiler
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2012/1).... 331
Başlığı
YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARARIN UYGULANMASINA İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2025/1) şeklinde değiştirilmelidir.
331den 335e kadar(335 dahil) mevzuatın yerine aşağıdaki mevzuat eklenmelidir.
YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARARIN UYGULANMASINA İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2025/1)
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı ve kapsamı, 29/5/2025 tarihli ve 9903 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;
a) Bakan: Sanayi ve Teknoloji Bakanını,
b) Bakanlık: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
c) Diğer harcama: Etüt ve proje harcamaları, teşvik belgesi kapsamı makine ve teçhizatın ithalat ve gümrükleme harcamaları, nakliye, montaj ve sigorta harcamaları, belge konusu yatırım ile ilgili kur farkı ve faiz veya kâr payı harcamaları ile yatırım harcaması niteliğindeki maddi olmayan duran varlık (marka, lisans, know-how ve benzeri) harcamalarının toplamını,
ç) Entegrasyon: Mal ve hizmet üreten tesislerin mevcut üretim hatlarında elde edilen nihai ürüne bütünleyici nitelikte ara malı verecek ve/veya üretilmekte olan nihai ürünü ara malı olarak kullanabilecek şekilde, mevcut tesise ileri ve/veya geriye doğru entegre olan, yatırımın konusu ve projenin özelliği dikkate alınarak kaideten aynı il sınırları içinde veya aynı yerde ve aynı tesis bünyesinde olan yatırımları,
d) Genel Müdürlük: Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğünü,
e) Karar: 29/5/2025 tarihli ve 9903 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararı,
f) Komite: Bakanlık bünyesinde Bakan onayı ile oluşturulan Stratejik Hamle Programı Değerlendirme Komitesini,
g) Komple yeni yatırım: Mal ve hizmet üretimine yönelik olarak ana makine ve teçhizat ile yardımcı tesisleri içeren, gerektiğinde arazi-arsa ve bina-inşaat harcamalarını da ihtiva eden, yatırımın yapılacağı yerde aynı üretim konusunda mevcut tesisi veya mevcut tesisi ile altyapı bütünlüğü bulunmayan yatırımları,
ğ) Kullanıcı: Yatırım teşvik belgesine ilişkin iş ve işlemler için bu Tebliğ kapsamındaki yatırımcıdan istenecek bilgileri E-TUYS aracılığıyla yatırımcı adına Genel Müdürlüğe bildirmek üzere yetkilendirilmiş kişileri,
h) Kullanım kılavuzu: E-TUYS üzerinden yatırım teşvik belgesine ilişkin her türlü iş ve işlemin kullanıcılar tarafından nasıl gerçekleştirileceğini içeren ve Bakanlık internet sitesinde yer alan dokümanı,
ı) Modernizasyon: Mevcut bir tesiste makine ve teçhizatın yenileri ile değiştirilmesini, tesiste eksik kalmış bölümlerin tamamlanmasını, nihai ürünün doğrudan kalitesinin yükseltilmesini, modelinin değiştirilmesini veya üretim ve hizmet süreçlerinin teknolojik iyileştirmelerle verimliliğinin artırılmasını içeren yatırımları,
i) Nakil: Mevcut bir tesiste bulunan makine ve teçhizatın teşvik belgesine konu yatırım yerine taşınması durumunu,
j) Tevsi: Mevcut bir yatırımda üretim hattı veya makine ve teçhizat ilavesiyle kapasitenin artırılmasına yönelik olan ve mevcut tesis ile alt yapı müşterekliği oluşturarak bir bütün teşkil eden yatırımları,
k) Ürün çeşitlendirme: Mevcut tesisler ile altyapı müşterekliği olan, aynı işletmede mevcut makine ve teçhizata yapılacak ilave yatırımla farklı bir nihai ürün elde edilmesine yönelik yatırımları,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Esaslar
Teşvik belgesi
MADDE 4- (1) Teşvik belgesi; yatırımın karakteristik değerlerini ihtiva eden, yatırımın bu değerler ve tespit edilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmesi halinde üzerinde kayıtlı destek unsurlarından istifade imkânı sağlayan bir belge olup Kararın amaçlarına uygun olarak gerçekleştirilecek yatırımlar için düzenlenir.
(2) Teşvik belgesinin düzenlenmiş olması teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilecek yatırımlarla ilgili olarak diğer mevzuat hükümleri gereği kamu kurum ve kuruluşlarından alınması gerekli izin ve ruhsat gibi belgelerin verilmesi gerekliliğine mesnet teşkil etmeyeceği gibi söz konusu belgelerin temin edilmesi gerekliliğini de ortadan kaldırmaz.
Müracaat
MADDE 5- (1) Gerçek kişiler, adi ortaklıklar, sermaye şirketleri, kooperatifler, birlikler, iş ortaklıkları, kamu kurum ve kuruluşları (genel ve özel bütçeli kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri, belediyeler ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların sermaye bileşimindeki hisse oranları yüzde elliyi geçen kurum ve kuruluşlar) ile kamu kuruluşu niteliğindeki meslek kuruluşları, dernekler ve vakıflar ile yurt dışındaki yabancı şirketlerin Türkiye’deki şubeleri kullanıcı aracılığıyla Bakanlık internet sitesi vasıtasıyla elektronik ortamda teşvik belgesi düzenlenmesi için müracaat edebilir.
(2) Kuruluş süreci tamamlanmamış tüzel kişiler adına yapılacak teşvik belgesi müracaatları değerlendirmeye alınmaz.
Teşvik belgesi müracaat şekli ve müracaatta aranacak belgeler
MADDE 7- (1) Teşvik belgesi düzenlenebilmesi için kullanıcılar tarafından E-TUYS uygulamasında yer alan tanımlı alanların doldurulması ve aşağıda belirtilen belgelerin E-TUYS üzerinden elektronik ortamda yüklenmesi gerekir:
a) Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılacak müracaatlar hariç olmak üzere, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu uyarınca Türkiye genelinde Sosyal Güvenlik Kurumuna muaccel olmuş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığına veya tecil ve/veya taksitlendirildiğine ya da yapılandırıldığına ve yapılandırmanın bozulmadığına dair Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimlerinden alınacak yazı veya Sosyal Güvenlik Kurumunun elektronik bilgi iletişim ortamından alınacak barkodlu belge.
b) 29/7/2022 tarihli ve 31907 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği hükümlerine göre hakkında “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Kararı” veya “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir Kararı” bulunması gereken yatırım konuları için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığından alınan çevresel etki değerlendirmesine ilişkin karar ve/veya çevresel etki değerlendirmesine dair karara ilişkin yazı.
c) Kapsamı Genel Müdürlükçe belirlenecek yatırımlar için işyeri açma ve çalışma ruhsatı.
ç) Teşvik belgesi müracaatında bulunulmadan önce yatırımın karakteristiğine bağlı olarak ilgili mevzuat hükümleri kapsamında gereği diğer kamu kurum ve kuruluşlarından alınması gereken belgeler.
d) Yatırım tutarı 1 milyar TL ve üzerinde olan yatırımlar için 17/10/2016 tarihli ve 2016/9495 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Kararın EK-1’inde belirtilen formatta hazırlanmış fizibilite raporu.
e) Yatırımın konusuna, niteliğine, büyüklüğüne veya teşvik uygulamalarına bağlı olarak Genel Müdürlükçe talep edilebilecek diğer bilgi ve belgeler.
(2) Teşvik belgesi ile ilgili iş ve işlemler için kullanıcılar tarafından e-İmza uygulaması çerçevesinde E-TUYS üzerinden yüklenen evrakın Bakanlığa ayrıca ibrazı aranmaz. Kullanıcılar tarafından e-İmza uygulaması kapsamında E-TUYS’a yüklenen her türlü belge ve/veya evrakın eksiksiz bir şekilde muhafaza yükümlülüğü ve denetime karşı hesap verme sorumluluğu, müracaat tarihinden itibaren 10 yıl boyunca yatırımcıya aittir.
(3) E-TUYS’ta kayıtlı teşvik belgesi Bakanlık tarafından ilgili kurum ve kuruluşlarla elektronik ortamda paylaşılabilir.
Teşvik belgesi ile ilgili müracaatların değerlendirilmesi
MADDE 8- (1) Teşvik belgesi düzenlenmesi talep edilen yatırım projelerinin; Karar ve Karara istinaden yapılan düzenlemelerde belirtilen şartları sağlaması ve makro ekonomik politikalar, arz-talep dengesi, sektörel, mali ve teknik açıdan yapılacak değerlendirme ve gerektiğinde ilgili kurum, kurul ve kuruluşlardan alınacak görüşler sonucunda uygun bulunması halinde, yatırıma ait teşvik belgesi ile ithal ve yerli makine ve teçhizat listeleri Genel Müdürlükçe onaylanır.
Teşvik belgesi kapsamında değerlendirilmeyen harcamalar
MADDE 9- (1) Müracaat tarihinden önce gerçekleştirilmiş bulunan yatırım harcamaları teşvik belgesi kapsamında değerlendirilmez.
(2) Teşvik belgesi kapsamında;
a) Ham madde, ara malı, işletme malzemesi ve yedek parça,
b) Kullanılmış yerli makine ve teçhizat,
c) Karayolu nakil vasıtaları ve her türlü binek araçları (sağlık ve belediye hizmetlerinde kullanılan araçlar ile madencilik yatırımlarında, apronda veya limanda kullanılan trafiğe çıkamayacak nitelikte olan araçlar hariç),
ç) Havayolu ile yük ve/veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar dışındaki diğer yatırımlar için uçak ve helikopter,
d) Mevcut makine ve teçhizatın tamir, bakım ve revizyonuna yönelik harcamalar,
değerlendirmeye alınmaz.
(3) Turizm ve sağlık yatırımlarında odalar ve ortak kullanım alanlarındaki makine ve teçhizat, endüstriyel mutfak ekipmanları, tanı ve tedaviye ilişkin tıbbi cihazlar, çamaşırhane ekipmanları, soğuk hava depoları, ısıtma-soğutma sistemleri (tesisat hariç) ile yangın uyarı ve söndürme sistemleri dışında kalan ekipmanlara makine ve teçhizat listelerinde yer verilmez.
(4) Eğitim, kreş ve gündüz bakım evi yatırımlarında derslik, laboratuvar ve ortak alanlarda kullanılan demirbaşlar, endüstriyel mutfak ekipmanları, toplantı ve spor salonu demirbaşları, ısıtma-soğutma sistemleri (tesisat hariç) ile yangın uyarı ve söndürme sistemleri dışında kalan ekipmanlara makine ve teçhizat listelerinde yer verilmez.
(5) İkinci fıkrada belirtilenler dışında, teşvik belgesi kapsamında değerlendirilmeyecek harcamalar sektörel özellikler dikkate alınarak proje bazında belirlenir. Kararda belirtilen makine ve teçhizat tanımına uymayan ancak mal ve hizmet üretimine yardımcı niteliği bulunan demirbaşlara makine ve teçhizat listelerinde yer verilebilir.
(6) Teşvik belgelerine ait ithal ve yerli makine ve teçhizat listelerinde inşaat malzemelerine yer verilmez.
(7) Teşvik belgesi kapsamı yatırımların finansmanında kullanılan kredilere ilişkin faiz giderleri ve döviz kredisi ya da dış kredi ile sabit kıymet temin edilmesi nedeniyle ortaya çıkan kur farklarının, teşvik belgesi kapsamı sabit kıymetin aktifleştirme tarihine kadar maliyete intikal ettirilen kısmı dışında kalan kur farkı ve faiz gideri teşvik belgesi kapsamında yatırım harcaması olarak kabul edilmez.
Başlamış işlemler ve mahrece iade
MADDE 13- (1) Yatırım süresi içinde ilgili kambiyo mevzuatında yer alan ödeme şekillerinden herhangi biri ile ithalat işlemlerine başlanılmış veya bedeli kısmen ya da tamamen ödenmiş ancak ithalatı gerçekleştirilememiş makine ve teçhizatın ithaline, gümrük idarelerince belge kapsamında sağlanan destek unsurları uygulanmak suretiyle izin verilir. Bu şekilde ithalatı yapılan makine-teçhizat, teşvik belgesinde kayıtlı diğer destek unsurlarından da faydalandırılır.
(2) Teşvik belgesinin yatırım süresi içinde;
a) Evsafa uygun çıkmaması sonucu, eşyanın serbest dolaşıma girişini müteakip garanti süresi içinde yurt dışına iade edilecek makine ve teçhizatın,
b) Tamir, bakım veya diğer nedenlerle yurt dışına gönderilecek makine ve teçhizatın,
mahrece iade işlemleri için doğrudan gümrük idaresine müracaat edilir. Bu yöndeki talepler ilgili gümrük idaresince, gümrük mevzuatı çerçevesinde sonuçlandırılır.
Kullanılmış komple tesis ve kullanılmış makine ve teçhizat ithali
MADDE 14- (1) Kullanılmış komple tesislerin (karayolu nakil vasıtaları hariç) ithaline yönelik talepler, Genel Müdürlükçe proje bazında değerlendirilir. Teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilen bu tesisler, yatırım konusuna bağlı olarak yardımcı tesislerden bağımsız, bir mal veya hizmeti üretebilecek komple bir hattan veya teşvik belgesinde kayıtlı üretimi yapabilecek bir veya birden fazla makine ve teçhizattan da oluşabilir. Kapasite artışı oluşturmayan ve mevcut bir üretim hattında gerçekleştirilen tamamlama niteliğindeki makine grupları yatırımları kullanılmış komple tesis olarak değerlendirilmez. Farklı firmalardan temin edilen münferit makine ve teçhizat ile tesis oluşturulamaz ve söz konusu tesislerin revizyon ve ticareti ile iştigal eden firmalardan da teşvik belgesi kapsamında ithalat yapılamaz.
(2) Kullanılmış komple tesis taleplerinin değerlendirilebilmesi için yatırımcıların, tesise ait makine ve teçhizatın model ve imal yıllarını da gösterir dökümlü fatura veya proforma fatura asılları ile birlikte Bakanlığa müracaat etmeleri gerekir.
(3) Kullanılmış makine ve teçhizat temininde, Karar hükümleri ve sektörel kısıtlamalar göz önüne alınarak;
a) 31/12/2020 tarihli ve 3350 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan İthalat Rejimi Kararı uyarınca ilgili yıla ait Kullanılmış veya Yenileştirilmiş Eşya İthalatına İlişkin Tebliğ hükümleri uyarınca ithali mümkün olan makine ve teçhizat (karayolu nakil vasıtaları hariç),
b) İthalat Rejimi Kararının 7 nci maddesi uyarınca ithaline izin verilen makine ve teçhizat,
teşvik belgesi kapsamında ithal edilebilir.
(4) Kullanılmış olarak ithal edilen makine ve teçhizatın amacı dışında kullanılması halinde sağlanan destekler ilgili mevzuat hükümleri kapsamında geri alınır. Söz konusu makine ve teçhizat, kullanılmış komple tesis kapsamında temin edilmiş ise, kullanılmış komple tesisin tamamı, gümrüklerce yapılacak tüm masraflar yatırımcı tarafından karşılanmak suretiyle tasfiye edilmek üzere gümrüklere terk edilir.
Teşvik belgesinin revizesi
MADDE 21- (1) Teşvik belgesinde kayıtlı olan değerlerde, tevsik edilen bilgi ve belgelere istinaden yapılacak değerlendirme sonucunda Genel Müdürlük tarafından yatırımın her aşamasında değişiklik yapılabilir.
(2) Teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarında veya belgede kayıtlı diğer bilgilerde değişiklik olması durumunda, yatırımcı tarafından revize gerekçesi ve ilgili bilgi ve belgeler ile birlikte Bakanlığa müracaat edilerek teşvik belgesinin revizesi talebinde bulunulur. Genel Müdürlük tarafından yapılacak değerlendirme neticesinde gerekçesi uygun bulunan teşvik belgeleri revize edilebilir.
(3) Yatırımcı bilgilerinde (ünvan, vergi dairesi, iletişim bilgileri ile diğer bilgiler) değişiklik yapılması durumunda Bakanlığa müracaat edilmeksizin yatırımcı adına kullanıcı söz konusu değişiklikleri E-TUYS’ta günceller.
Yatırım konusu değişikliği
MADDE 22- (1) Yatırım konusu değişikliği talepleri için Bakanlığa başvurulur.
(2) Yatırımcı tarafından yeni yatırıma ilişkin olarak verilecek bilgilere istinaden ilgili mevzuat hükümleri kapsamında bölgesel ve sektörel kısıtlamalar da dikkate alınarak, Genel Müdürlük tarafından teşvik belgesi üzerinde yatırım konusuna ilişkin değişiklik yapılabilir. Yatırım konusu değişikliğinden önce satın alınmış ancak, yeni yatırım konusu ile ilgili olmayan makine ve teçhizat için uygulanan destekler ilgili mevzuat kapsamında geri alınır.
Finansal kiralama işlemleri
MADDE 23- (1) Teşvik belgesi kapsamında yer alan makine ve teçhizatın tamamı veya bir kısmı finansal kiralama yolu ile temin edilebilir.
(2) Finansal kiralama şirketinin gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası desteklerinden yararlanabilmesi için, teşvik belgesi sahibi yatırımcı ile sözleşme yapılmış olması ve Genel Müdürlük tarafından finansal kiralamaya konu makine ve teçhizat listesinin onaylanmış olması gerekir.
(3) Yatırımcının teşvik belgesi dikkate alınarak finansal kiralama şirketi adına yerli temin ve/veya ithalat işlemleri yapılır. Bu işlemlerde yatırımcı, finansal kiralama şirketleri ile müteselsilen sorumludur.
(4) Finansal kiralamaya konu makine ve teçhizatın, yatırımcının mülkiyetine geçiş tarihine kadar Genel Müdürlüğün izni olmaksızın üçüncü kişilere satışı veya kiralanması durumunda her türlü sorumluluk finansal kiralama şirketine aittir. İflas, sözleşmenin feshi veya yatırımın gerçekleşmemesi durumunda, yatırımcının mülkiyetine geçmemiş makine ve teçhizat için faydalanılan gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası ilgili mevzuat kapsamında finansal kiralama şirketinden, varsa faydalanılan diğer destekler yatırımcıdan geri alınır.
(5) Finansal kiralamaya konu makine ve teçhizatın başka bir finansal kiralama şirketine devri, ancak yatırımcının uygun görüşü ve Genel Müdürlüğün onayına istinaden yapılabilir.
(6) Bu maddede belirtilmeyen hususlarda 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu hükümleri dikkate alınarak Genel Müdürlüğün görüşü doğrultusunda işlem tesis edilir.
Teşvik belgesi ile ilgili diğer işlemler
MADDE 24- (1) Sadece modernizasyon cinsinde teşvik belgesi düzenlenebilen konularda düzenlenecek teşvik belgelerinde modernizasyona yönelik olarak aktiflerden düşülecek makine ve teçhizatın asgari üç yıl firmanın aktifinde bulunmuş olması ve aktiflerden düşmeye yönelik satışlarda satışı yapan firmanın ortakları ve birinci derece yakınlarının satın alan firma ortaklık yapısında yüzde ellinin üzerinde pay sahibi olmamaları şartı aranır.
(2) Lisanssız faaliyet kapsamında güneş enerjisine dayalı elektrik üretimi yatırımları için düzenlenmiş ve tamamlama vizesi yapılmamış teşvik belgesine konu yatırımın, Kararın 25 inci maddesi kapsamında bütün halinde başka bir yatırımcıya belge üzerinde ünvan değişikliği yapılmak suretiyle devredilmesine ilişkin talepler uygun görülmez.
(3) Kararın EK-4’ünde yer alan listede bulunan makine ve teçhizat için yurt içinde üretilmiş olması kaydıyla makine desteği sağlanabilir.
(4) Kararın 18 inci maddesinin beşinci fıkrası hükmüne istinaden düzenlenen teşvik belgelerinin Kararın 25 inci maddesi çerçevesinde devredilmesi halinde, taşınmaya konu makine ve teçhizat için sağlanan sigorta primi işveren hissesi desteği ve sigorta primi hissesi desteği durdurulur.
(5) Teşvik belgesi müracaat tarihindeki Kararda belirtilen destek üst limitleri bu müracaata istinaden düzenlenen teşvik belgesi için yeniden değerlemeye tabi tutulmaz.
Mücbir sebep ve fevkalade hâl durumları
MADDE 25- (1) Teşvik belgesi müracaatı ile tamamlama vizesi işlemleri sonuçlanıncaya kadarki süreçte devam eden işlemlerle ilgili olarak aşağıda belirtilen haller mücbir sebep ve fevkalade hâl durumları olarak değerlendirilir:
a) Yangın, deprem ve su basması gibi doğal afetler (İlgili resmî kurumlardan alınacak yazı ile varsa sigorta hasar ekspertiz raporu aranır.).
b) Yatırımcının faaliyetlerinden kaynaklanmayan nedenlerle kamu idarelerinin aldığı kararlar ve uygulamalar sonucu yatırımcının faaliyet ve/veya yatırım yapamaz hale gelmesi (İlgili kamu kurumundan alınacak yazı aranır.).
c) Grev ve lokavt (Resmî kurumlardan alınacak yazı aranır.).
ç) Devletçe konulan yasaklar, savaş ve abluka hali.
d) Yatırımcının çoğunluk hissesi sahiplerinin ölümü (Mahkeme kararı aranır.).
e) Yatırımcının iradesi ve kusuru dışındaki sebeplerle yatırım teşvik belgesi kapsamı sabit kıymetlerin elden çıkması veya kullanılamaz hale gelmesi (Resmî kurumlardan alınacak yazı aranır.).
(2) Mücbir sebep ve fevkalade hâl durumunun kabulü için mücbir sebebin malum olması veya ilgililer tarafından ispat veya tevsik edilmesi lazımdır.
(3) Mücbir sebep ve fevkalade hâl durumlarından herhangi birinin bulunması halinde bu sebep ortadan kalkıncaya kadar süreler işlemez.
(4) Mücbir sebep ve fevkalade hâl durumu neticesinde yatırımın kısmen ya da tamamen gerçekleştirilememesi halinde, kullanılamaz hale gelen yatırım harcamaları için sağlanan destekler geri alınmaz ancak durdurulur.
Tamamlama vizesi
MADDE 26- (1) Kullanıcı tarafından, öngörülen süre veya ek süre bitimini müteakip üç ay içinde, yatırımın tamamlama vizesinin yapılması için E-TUYS uygulamasında yer alan tanımlı alanların doldurulması ve EK-4’te belirtilen bilgi ve belgelerin E-TUYS üzerinden elektronik ortama yüklenmesi suretiyle Bakanlığa müracaat edilir.
(2) Ekspertiz işlemlerinin Genel Müdürlükçe yapılacak olması halinde, yatırım mahallinde ekspertiz yapmak üzere Genel Müdürlükten en az iki, en fazla üç personel görevlendirilir. Genel Müdürlük tarafından kalkınma ajansları, Bakanlık il müdürlükleri veya Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) il müdürlüklerinin görevlendirilmesi halinde; tamamlama ekspertizi, görevlendirilen mercinin kadrolu iki personeli tarafından gerçekleştirilir ve EK-6’da yer alan yatırım tamamlama ekspertiz raporu hazırlanarak bir ay içinde Genel Müdürlüğe gönderilir. Genel Müdürlükçe sonuçlandırılan tamamlama vizesi işlemleri ile ilgili olarak yatırımcıya ve ekspertiz işlemini yapan merciye bilgi verilir.
(3) Ekspertiz işlemi için görevlendirilen personele Kararda belirtilen ücret dışında kamu kaynaklarından ya da yatırımcı tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz.
(4) Mücbir sebep ve fevkalade hâl durumları nedeniyle tamamlama vizesine ilişkin aranan belgelerin ibraz edilememesi durumunda tamamlama vizesine ilişkin talepler;
a) Teşvik belgesi kapsamında ithali yapılan makine ve teçhizata ilişkin ilgili gümrük idaresinden temin edilecek gümrük giriş beyannamelerinin onaylı örneklerinin,
b) Alımı gerçekleştirilen yerli makine ve teçhizata ait satıcı firmalardan temin edilecek fatura nüshalarının,
c) Varsa diğer yatırım harcamalarına ait ilgili kurum ve kuruluşlardan temin edilecek belgelerin,
ç) Bina-inşaat harcamaları için ilgili belediyeden temin edilecek yapı ruhsatı ve/veya yapı kullanım izin belgesi örneğinin,
d) Mücbir sebep ve fevkalade hâl durumunu tevsik eden ilgili resmî kurumlardan alınacak yazının,
Genel Müdürlüğe ibraz edilmesini müteakip sonuçlandırılabilir. Kararın 5 inci maddesinin on birinci ve on ikinci fıkralarının yürürlük tarihi itibarıyla (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen belgeler aranmaz.
(5) Elektrik enerjisi üretimine yönelik yatırımların tamamlama vizesi, firmanın teşvik belgesine konu yatırıma ilişkin ilgili kurum tarafından düzenlenen geçici kabul belgesinin tasdikli sureti ile yatırım teşvik belgesi ile ilgili şartların sağlandığına ilişkin EK-8’de yer alan rapora istinaden yapılabilir.